Δρ Γεώργιος Ίμβριος MD, PhD

Γενικός Χειρουργός 

Χειρουργός Ήπατος-Χοληφόρων-Παγκρέατος

Χειρουργός Μεταμοσχεύσεων

Εξειδικευμένη Γενική
και Ογκολογική χειρουργική

Αντιμετώπιση των όγκων του ήπατος στα παιδιά

Ποιοί είναι οι τύποι όγκων του ήπατος;

Οι όγκοι του ήπατος γενικά ταξινομούνται σε καλοήθεις (όχι καρκινικοί) ή σε κακοήθεις (καρκινικοί).

Οι καλοήθεις όγκοι του ήπατος περιλαμβάνουν το αιμαγγείωμα, το αδένωμα, την εστιακή οζώδη υπερπλασία, το μεσεγχυματικό αμάρτωμα και άλλα.

Οι κακοήθεις όγκοι εμφανίζονται λιγότερο συχνά και οι πιο συνηθισμένοι τύποι είναι το ηπατοβλάστωμα, το  ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, το ινοπεταλιώδες καρκίνωμα,το πρωτοπαθές ραβδομυοσάρκωμα  κ. ά.  

Ποιά είναι τα συμπτώματα ενός όγκου στο ήπαρ;

Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα ενός όγκου στο ήπαρ παιδιού είναι μία διόγκωση στη κοιλιά ή πόνος στην κοιλιά. Τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν καθώς ο όγκος μεγαλώνει και μπορεί να περιλαμβάνουν: πρήξιμο στην κοιλιά, ανεξήγητη απώλεια βάρους, δεν νιώθει το αίσθημα της πείνας, ναυτία και έμετος, κίτρινο χρώμα των ματιών ή του δέρματος που ονομάζεται ίκτερος, αποχρωματισμό κοπράνων.

Επειδή αυτά τα συμπτώματα προκαλούνται και από άλλες αιτίες, είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει ο γονιός να απευθυνθεί σε παιδίατρο για να εξεταστεί τι μπορεί να τα προκαλεί.

Πώς γίνεται η διάγνωση των όγκων του ήπατος; 

Εάν υπάρχει υποψία για όγκο στο ήπαρ, το παιδί θα υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις, όπως ακτινογραφία, υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία. Αυτό μας δείχνει πού βρίσκεται ο όγκος στο ήπαρ και αν έχει εξαπλωθεί πέρα από το ήπαρ, όπως στους πνεύμονες. Άλλες εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για να προσδιορίσουμε την αιτία των συμπτωμάτων του παιδιού περιλαμβάνουν:κλινική εξέταση, εξετάσεις αίματος για καρκινικούς δείκτες(markers) όπως η πρωτεΐνη AFP,  άλλες εξετάσεις αίματος για να διαπιστωθεί η γενική κατάσταση του παιδιού και η ηπατική λειτουργία του παιδιού.

Το επόμενο βήμα είναι η βιοψία του όγκου, με την οποία λαμβάνεται ένα μικρό δείγμα ιστού απο τον όγκο. Η βιοψία γίνεται είτε με μία ειδική βελόνα είτε χειρουργικά με γενική αναισθησία.  Ο ιστός που λαμβάνεται απο τον όγκο θα μελετηθεί  στο παθολογοανατομικό εργαστήριο και θα απαντηθεί το ερώτημα αν πρόκειται για καρκίνο ή όχι και, αν ναι, τι είδους νεοπλασία.

Σε συνέχεια, μετά την ιστολογική διάγνωση, θα γίνει η «σταδιοποίηση» του καρκίνου που είναι η «ταυτότητα» του όγκου. Η σταδιοποίηση μας δείχνει την έκταση της ανάπτυξης του όγκου καθώς και σημαντικές πληροφορίες για το πώς να αντιμετωπισθεί η πάθηση καλύτερα για το παιδί.

Πώς αντιμετωπίζονται οι καλοήθεις όγκοι του ήπατος;

Οι καλοήθεις όγκοι, εάν δεν προκαλούν σοβαρά συμπτώματα, απλώς παρακολουθούνται. Εάν ένας καλοήθης όγκος έχει πολύ μεγάλο μέγεθος, τότε θα πρέπει να εξεταστεί η περίπτωση της χειρουργικής εκτομής. 

Η επιλογή της θεραπείας για τα   αιμαγγειώματα  εξαρτάται απο το μέγεθός τους. Για τους μικρούς ασυμπτωματικούς όγκους συνιστάται παρακολούθηση. Η θεραπεία των αιμαγγειωμάτων περιλαμβάνει ωρισμένα φάρμακα όπως π.χ. κορτικοστεροειδή, προπρανολόλη, ιντερφερόνη-άλφα κ. ά.  Σε ευμεγέθη αιμαγγειώματα που προκαλούν πίεση στα άλλα όργανα, είναι «ύποπτα για ρήξη(=ενδοκοιλιακή αιμορραγία) και δεν ανταποκρίνονται στην συντηριτική αγωγή, προτείνεται η χειρουργική εκτομή τους. Σε σπάνιες και ακραίες περιπτώσεις, συνιστάται η μεταμόσχευση ήπατος. (Περισσότερα για την «Μεταμόσχευση ήπατος στα παιδιά»: 

Click    

   και    

  )

Η θεραπεία που συνιστάται για το μεσεγχυματογενές αμάρτωμα είναι η πλήρης χειρουργική εκτομή(). Αυτό επειδή μπορεί να μεταλλαχθεί σε αδιαφοροποίητο σάρκωμα που είναι κακοήθης όγκος.

Η εστιακή οζώδη υπερπλασία και το αδένωμα του ήπατος πρέπει να παρακολουθούνται συστηματικά. Εξαίρεση αποτελεί το αδένωμα  που όταν το μέγεθος είναι μεγαλύτερο απο τα 4 εκατοστά μπορεί να ευνοήσει την μετάλλαξή τους σε ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα. Σε αυτή μόνο την περίπτωση συνιστάται χειρουργική εκτομή.

Πώς αντιμετωπίζονται οι κακοήθεις όγκοι του ήπατος;

Η αντιμετώπιση γίνεται ανάλογα με τον τύπο και το στάδιο του όγκου καθώς  και την πιθανότητα να επαναεμφανισθεί αργότερα(=υποτροπή). Σχεδον κατά κανόνα γίνεται συνδιασμός προεγχειρητικής(=νεοεπικουρικής) χημειοθεραπείας και εγχειρητικής εκτομής(=ηπατεκτομής). Σε ορισμένες περιπτώσεις η χημειοθεραπεία συνεχίζεται και  μετά τη χειρουργική επέμβαση Για παράδειγμα το ηπατοβλάστωμα, που είναι το συχνότερο κακόηθες νεόπλασμα στα παιδιά, αντιμετωπίζεται με αυτό τον θεραπευτικό συνδιασμό με πολύ καλά αποτελέσματα.  Γενικά η χειρουργική εκτομή αποτελεί το τελευταίο και αποτελεσματικότερο στάδιο θεραπευτικής παρέμβασης σε όλους τους κακοήθης όγκους στο ήπαρ των παιδιών.

(Περισσότερα για την ενότητα «Ηπατεκτομές»: Click 

   και    

  )

Τι είδους εγχειρήσεις γίνονται στο ήπαρ των παιδιών;

Το είδος και η έκταση των εγχειρήσεων στο ήπαρ των παιδιών(=ηπατεκτομή) εξαρτάται απο την θέση του όγκου στο ήπαρ και απο το μέγεθός του. Οι ηπατεκτομές που θα διενεργηθούν πρέπει να είναι «ανατομικές», δηλαδή σύμφωνα με την ανατομική διαίρεση του ήπατος σε λοβούς και τμήματα και να περιλαμβάνει και υγιή όρια εκτομής)(=χωρίς όγκο). Σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να αφαιρεθεί μέχρι και το 80% του ήπατος. Αυτό γιατί τα παιδιά έχουν αυξημέμη αναγεννητική ικανότητα του ήπατος και σύντομα αποκαθιστούν την αναγκαία λειτουργική μάζα που θα συντηρήσει τη ζωή τους. Οι ηπατεκτομές διενεργούνται απο ομάδα εξειδικευμένων χειρουργών με εμπειρία σε αυτό τον τομέα.

Υπάρχουν θεραπείες απευθείας στον όγκο;

Οι θεραπείες που εφαρμόζονται απευθείας στον καρκίνο ονομάζονται τοπικοπεριοχικές θεραπείες. Περιλαμβάνουν την τοπική νέκρωση του όγκου είτε με θερμότητα, όπως τα μικροκύματα ή οι ραδιοσυχνότητες,  είτε με χορήγηση μέσω της αρτηρίας του όγκου αντινεοπλασματικών φαρμάκων ή ραδιοφαρμάκων όπως το ύτριο 90. Οι θεραπείες αυτές δεν έχουν ευρεία εφαρμογή στα παιδιά και υπο προϋποθέσεις, συνιστώνται για τη παρηγορική αντιμετώπιση μη χειρουργήσιμων όγκων του ήπατος, όγκων που έχουν υποτροπιάσει ή όγκων που αντιστέκονται σε άλλες θεραπείες.

Χρησιμοποιείται ακτινοθεραπεία για τη θεραπεία όγκων του ήπατος;

Η ακτινοθεραπεία χρησιμοποιείται σπάνια για τη θεραπεία πρωτοπαθών όγκων του ήπατος στα παιδιά, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία όγκων που έχουν εξαπλωθεί στο ήπαρ από άλλο όργανο(=μετάσταση).

Τι άλλο πρέπει να γνωρίζω;

Όταν ένα παιδί διαγνωσθεί με όγκο στο ήπαρ είναι αναμενόμενο να προκαλέσει μεγάλη συναισθηματική φόρτιση στην οικογένεια. Ωστόσο σήμερα μία τετοια περίπτωση είναι διαχειρίσιμη με υψηλό ποσοστό ίασης. Αυτό επειδή τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουν γίνει σημαντικές πρόοδοι στην αντιμετώπιση των παιδιατρικών όγκων του ήπατος και τα αποτελέσματα έχουν βελτιωθεί σημαντικά. Οι κυριότεροι λόγοι αυτής της βελτίωσης είναι η αποτελεσματική χημειοθεραπεία και η  χειρουργική θεραπεία. Στην τελευταία πλέον περιλαμβάνεται και η μεταμόσχευση ήπατος  ως μια συμπληρωματική θεραπευτική επιλογή. 

Πέραν των παραπάνω η υποστήριξη της οικογένειας και του ίδιου του παιδιού μέσω των κοινωνικών λειτουργών και των άλλων δομών φροντίδας, θα βοηθήσει ώστε να αντιμετωπισθεί με επιτυχία η δύσκολη κατάσταση που προκαλείται απο μία τέτοια νόσο.

Διευκρίνιση: Οι παραπάνω πληροφορίες αποτελούν σύντομη ενημέρωση  και κατ΄ουδένα τρόπο αποτελούν ιατρικές συμβουλές υποκατάστασης ειδικευμένου ιατρού.

Διευκρίνιση: Οι παραπάνω πληροφορίες αποτελούν σύντομη ενημέρωση  και κατ΄ουδένα τρόπο αποτελούν ιατρικές συμβουλές υποκατάστασης ειδικευμένου ιατρού.

ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

επιλέγοντας (-
Click
-) την ενότητα που σας ενδιαφέρει
Δρ Γεώργιος Ίμβριος MD, PhD

Γενικός Χειρουργός 

Χειρουργός Ήπατος-Χοληφόρων-Παγκρέατος

Χειρουργός Μεταμοσχεύσεων

Scroll to Top