✆ 6974911110
✉ georgeimvrios@gmail.com
Δρ Γεώργιος Ίμβριος MD, PhD
Γενικός Χειρουργός
Χειρουργός Ήπατος – Χοληφόρων – Παγκρέατος
Χειρουργός Μεταμοσχεύσεων
Εξειδικευμένη
Γενική και Ογκολογική χειρουργική
Τι είναι ο καρκίνος των χοληφόρων; (χολαγγειοκαρκίνωμα)
Τα χοληφόρα
Τα χοληφόρα είναι ένα δίκτυο από σωληνάρια που αρχίζουν με τη μορφή πολλών μικροσκοπικών σωλήνων, που ονομάζονται «χοληφόρα σωληνάρια». Οι αγωγοί αυτοί ενώνονται μεταξύ τους και στη συνέχεια σχηματίζουν τον αριστερό και δεξιό ηπατικό πόρο. Οι πόροι αυτοί ενώνονται έξω από το ήπαρ και σχηματίζουν τον κοινό ηπατικό πόρο. Χαμηλότερα, ο κοινός ηπατικός πόρος συνδέεται μέσω του κυστικού πόρου με την χοληδόχο κύστη. Από αυτό το σημείο και μετά σχηματίζεται ο κοινός χοληδόχος πόρος, ο οποίος καταλήγει στο πρώτο τμήμα του λεπτού εντέρου(=δωδεκαδάκτυλο) μέσω του φύματος του Vater(Φάτερ).
Η λειτουργία των χοληφόρων είναι να συλλέγουν την χολή που παράγεται αρχικά στο ήπαρ και να την μεταφέρουν στο δωδεκαδάκτυλο και ακολούθως στο υπόλοιπο λεπτό έντερο. Ένα σημαντικό μέρος της χολής που παράγεται στο ήπαρ «αποθηκεύεται» στην χοληδόχο κύστη. Με την έναρξη της πέψης η χολή που είναι αποθηκευμένη στη χοληδόχο κύστη διοχετεύεται μέσω του κυστικού πόρου στον κοινό χοληδόχο πόρο και στη συνέχεια στο λεπτό έντερο όπου συμβάλλει στην πέψη των λιπών των τροφών.
Τι είναι ο καρκίνος των χοληφόρων;
Ο καρκίνος των χοληφόρων, που επίσης είναι γνωστός ως χολαγγειοκαρκίνωμα, είναι ο ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός κυττάρων των χοληφόρων με αποτέλεσμα την ανάπτυξη όγκου. Η περιοχή ανάπτυξης του καρκίνου μπορεί να εντοπίζεται σε οιανδήποτε σημείο του συστήματος των χοληφόρων, δηλαδή σε χοληφόρα που βρίσκονται είτε εντός του ήπατος είτε εκτός του ήπατος. Σχεδόν όλοι οι καρκίνοι των χοληφόρων ξεκινούν από τα αδενικά κύτταρα που επενδύουν το εσωτερικό των χοληδόχων πόρων, Είναι δηλαδή τύπος αδενοκαρκινώματος. Η κοινή ονομασία αυτών των καρκίνων είναι «χολαγγειοκαρκίνωμα». Αυτά τα καρκινικά κύτταρα στη συνέχεια μπορούν να εξαπλωθούν σε άλλες περιοχές του σώματος και να προκαλέσουν ανάπτυξη νέου καρκίνου. Αυτό καλείται «μετάσταση».
Ποιοι είναι οι τύποι του καρκίνου των χοληφόρων;
Το χολαγγειοκαρκίνωμα μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιοδήποτε τμήμα του συστήματος των χοληφόρων. Με βάση από πού ξεκινούν οι καρκίνοι (βλ την εικόνα), διακρίνονται 2 τύποι:
1.Καρκίνοι ενδοηπατικών χοληφόρων πόρων
2.Καρκίνοι του εξωηπατικών χοληφόρων
1.Καρκίνοι των ενδοηπατικών χοληφόρων πόρων
Αυτοί οι καρκίνοι ξεκινούν από τους μικρότερους κλάδους των χοληφόρων εντός του ήπατος. Μερικές φορές συγχέονται με καρκίνους που ξεκινούν από τα ηπατικά κύτταρα δηλαδή τον ηπατοκυτταρικό καρκίνο και συχνά αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο.
2.Καρκίνοι εξωηπατικών χοληφόρων πόρων(εξωηπατικό χολαγγειοκαρκίνωμα) Σε αυτούς κατατάσσονται ο καρκίνος των περιπυλαίων χοληφόρων, ο καρκίνος του κοινού χοληδόχου πόρου και ο καρκίνος της χοληδόχου κύστης.
Περιπυλαίοι καρκίνοι των χοληφόρων(όγκοι Klatskin)
Αυτοί οι καρκίνοι ξεκινούν από το σημείο όπου ο αριστερός και ο δεξιός ηπατικός πόρος εξέρχονται από το ήπαρ και σε συνέχεια ενώνονται και σχηματίζουν ένα κοινό πόρο.Ονομάζονται επίσης όγκοι Klatskin.
Καρκίνοι του κοινού χοληδόχου πόρου
Οι καρκίνοι αυτού του τύπου αναπτύσσονται κατά μήκος του κοινού χοληδόχου πόρου και συμπεριλαμβάνουν και το τμήμα του κοινού χοληδόχου πόρου που διέρχεται από το πάγκρεας.
Καρκίνος της χοληδόχου κύστης
Ο καρκίνος παρουσιάζεται σε κάποιο σημείο της χοληδόχου κύστης. Συνήθως επεκτείνεται προς το ήπαρ με το οποίο είναι σε επαφή. Δεν είναι συχνή νόσος.
Άλλοι τύποι καρκίνου του χοληδόχου πόρου είναι πολύ λιγότερο συχνοί. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα σαρκώματα, τα λεμφώματα κ.ά.
Τι προκαλεί το χολαγγειοκαρκίνωμα;
Δεν γνωρίζουμε την ακριβή αιτία του καρκίνου των χοληδόχου πόρου. Ωστόσο έχουν εντοπισθεί ορισμένοι παράγοντες κινδύνου που καθιστούν ένα άτομο πιο πιθανό να αναπτύξει καρκίνο των χοληφόρων και περιγράφονται παρακάτω.
Ποιοί παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο για χολαγγειοκαρκίνωμα;
Παράγοντας κινδύνου είναι οτιδήποτε επηρεάζει την πιθανότητα εμφάνισης μιας ασθένειας όπως ο καρκίνος. Η ύπαρξη ενός παράγοντα κινδύνου, ή ακόμη και πολλών παραγόντων κινδύνου, δεν σημαίνει ότι ένα άτομο θα νοσήσει από τη νόσο. Αντίθετα, πολλοί άνθρωποι που προσβάλλονται από τη νόσο έχουν λίγους ή καθόλου γνωστούς παράγοντες κινδύνου για την συγκεκριμένη νόσο.
Οι παράγοντες κινδύνου που πιθανόν συμβάλλουν στην ανάπτυξη χολαγγειοκαρκινώματος είναι οι ακόλουθοι:
1.Παθήσεις του ήπατος ή των χοληφόρων πόρων
Τα άτομα που πάσχουν από χρόνια (μακροχρόνια) φλεγμονή των χοληφόρων πόρων έχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου των χοληφόρων πόρων. Ορισμένες παθήσεις του ήπατος ή των χοληφόρων πόρων μπορούν επίσης να το προκαλέσουν ανάπτυξη καρκίνου. Οι συνηθέστερες αιτίες είναι οι παρακάτω:
- Πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα,
- Λιθίαση των χοληφόρων πόρων,
- Η συγγενής κυστική διάταση του χοληδόχου πόρου
- Σύνδρομο Caroli
- Κίρρωση
- Λοίμωξη με τον ιό της ηπατίτιδας Β ή τον ιό της ηπατίτιδας C
- Παλινδρόμηση παγκρεατικών υγρών στον χοληδόχο πόρο
- Οι λοιμώξεις που προκαλούνται από παράσιτα
2.Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου
Η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου περιλαμβάνει την ελκώδη κολίτιδα και τη νόσο του Crohn.
3.Μεγαλύτερη ηλικία
Οι ηλικιωμένοι(60 ή 70 ετών) έχουν περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από καρκίνο του χοληδόχου πόρου σε σχέση με τους νεότερους.
4.Παχυσαρκία
Το υπερβολικό βάρος ή η παχυσαρκία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου της χοληδόχου κύστης και των χοληφόρων πόρων.
5.Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος
Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος είναι η συσσώρευση επιπλέον λίπους στα ηπατικά κύτταρα που δεν προκαλείται από το αλκοόλ.
6.Οικογενειακό Ιστορικό
7.Αλκοόλ
8.Άλλοι πιθανοί παράγοντες κινδύνου(κάπνισμα, χρόνια παγκρεατίτιδα, λιθίαση χοληφόρων κ.ά.)
Μπορεί να προληφθεί ο καρκίνος των χοληφόρων;
Δεν υπάρχει γνωστός τρόπος πρόληψης των καρκίνων των χοληφόρων. Ένας τρόπος που πιθανόν συμβάλλει στην μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου των χοληφόρων πόρων, (και γενικά και άλλων τύπων καρκίνου), είναι η επίτευξη και η διατήρηση ενός υγιούς βάρους, η σωματική δραστηριότητα και η υγιεινή διατροφή.
Άλλοι τρόποι που συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του χοληδόχου πόρου περιλαμβάνουν:
- Εμβολιασμός κατά του ιού της ηπατίτιδας Β(για να προληφθεί η μόλυνση από τον ιό που μπορεί να προκαλέσει καρκίνο).
- Λήψη προφυλάξεων για την αποφυγή λοιμώξεων που μεταδίδονται με το αίμα ή σεξουαλικά, όπως όπως ο ιός της, ηπατίτιδας Β, της ηπατίτιδας C που προσβάλλουν το ήπαρ.
- Αμεση θεραπευτική αντιμετώπιση σε περίπτωση λοίμωξης από ιό της ηπατίτιδας Β ή της ηπατίτιδας C.
- Διακοπή ή περιορισμός του αλκοόλ.
- Διακοπή καπνίσματος
- Προστασία από την έκθεση σε ορισμένες χημικές ουσίες
Μπορεί ο καρκίνος των χοληφόρων να εντoπιστεί νωρίς;
Μόνο ένας μικρός αριθμός καρκίνων των χοληφόρων εντοπίζεται σε αρχικά στάδια ώστε να είναι δυνατή η αντιμετώπισή τους με χειρουργική επέμβαση. Οι χοληφόροι πόροι δεν είναι ψηλαφητοί στην κλινική εξέταση με συνέπεια οι μικροί όγκοι να μην μπορούν να γίνουν αντιληπτοί με την συνήθη κλινική εξέταση. Δεν υπάρχουν εξετάσεις αίματος ή άλλες εξετάσεις που μπορούν να ανιχνεύσουν αξιόπιστα τον καρκίνο των χοληφόρων πόρων στα πολύ αρχικά στάδια. Για αυτό το λόγο οι περισσότεροι καρκίνοι των χοληφόρων πόρων εντοπίζονται μόνο αφού ο καρκίνος έχει αναπτυχθεί αρκετά ώστε να παρουσιάσει συμπτώματα.
Ποιά είναι τα συμπτώματα στον καρκίνο των χοληφόρων;
Τα συμπτώματα τείνουν να εξαρτώνται από το αν ο καρκίνος έχει προσβάλλει τους χοληδόχους πόρους εντός του ήπατος(ενδοηπατικό χολαγγειοκαρκίνωμα) ή τους χοληδόχους πόρους εκτός του ήπατος (εξωηπατικό χολαγγειοκαρκίνωμα). Τα συμπτώματα αυτά είναι:
- Ίκτερος
- Κνησμός(=φαγούρα)
- Ανοιχτόχρωμα/Λιπαρά κόπρανα
- Σκούρα ούρα
- Κοιλιακό άλγος
- Απώλεια όρεξης/Απώλεια βάρους
- Πυρετός
- Ναυτία και εμετός
(Σημαντική επισήμανση: Ο καρκίνος του χοληδόχου πόρου είναι σπάνιος και αυτά τα συμπτώματα είναι πιθανότερα να οφείλονται σε άλλη νόσο. Γι΄αυτό απαιτείται άμεση επίσκεψη σε ιατρό με την εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων.)
Πως γίνεται η διάγνωση;
Όταν υπάρχει υποψία ανάτυξης χολαγγειοκαρκινώματος η διάγνωση βασίζεται σε τρείς πυλώνες: το ιστορικό και την κλινική εξέταση, τον βιοχημικό έλεγχο και τον απεικονιστικό έλεγχο.
- Ιατρικό ιστορικό και κλινική εξέταση
- Γενικές εξετάσεις αίματος
- Καρκινικοί δείκτες (CEA και CA 19-9)
- Απεικονιστικές Εξετάσεις:
- Υπερηχογράφημα κοιλίας
- Αξονική Τομογραφία(CT)
- Απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (MRI)
- Μαγνητική χολάγγειο-παγκρεατογραφία(MRCP)
- Ενδοσκοπικό και λαπαροσκοπικό υπερηχογράφημα
- Ενδοσκοπική παλίνδρομη χολαγγειο-παγκρεατογραφία (ERCP)
- Διαδερμική διηπατική χολαγγειογραφία
- Αγγειογραφία
- Λαπαροσκόπηση
- Χολαγγειοσκόπηση
- Βιοψία
(Διευκρίνιση: Άτομα που διερευνώνται για πιθανό καρκίνο των χοληφόρων δεν υποβάλλονται κατ΄ανάγκη σε όλες τις παραπάνω απεικονιστικές εξετάσεις.)
Πως αντιμετωπίζεται το χολαγγειοκαρκίνωμα;
Η αντιμετώπιση του καρκίνου των χοληφόρων είναι χειρουργική εφόσον οι εξετάσεις που έχουν προηγηθεί δείξουν ότι ο όγκος μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά και με ασφάλεια για τον ασθενή. Το είδος των χειρουργικών επεμβάσεων εξαρτάται από το σημείο όπου βρίσκεται ο καρκίνος και είναι είτε δυνητικά θεραπευτικές είτε παρηγορητικές.
1.Η δυνητικά θεραπευτική χειρουργική επέμβαση:
Οι καρκίνοι των ενδοηπατικών χοληφόρων πόρων. Για τη θεραπεία αυτών των καρκίνων, αφαιρείται το τμήμα του ήπατος που περιέχει τον καρκίνο.
Ο καρκίνος των χοληφόρων πόρων αναπτύσσεται εκεί όπου οι κλάδοι των χοληφόρων πόρων εξέρχονται πρώτα από το ήπαρ. Συνήθως αφαιρείται μέρος του ήπατος, μαζί με τον χοληδόχο πόρο, τη χοληδόχο κύστη, τους κοντινούς λεμφαδένες και μερικές φορές μέρος του παγκρέατος και του λεπτού εντέρου(δωδεκαδάκτυλο).
Οι καρκίνοι του τελικού χοληδόχου πόρου που βρίσκονται κοντά στο πάγκρεας και το λεπτό έντερο(δωδεκαδάκτυλο). Μαζί με τον χοληδόχο πόρο και τους κοντινούς λεμφαδένες, ο χειρουργός συχνά πρέπει να αφαιρέσει μέρος του παγκρέατος και το δωδεκαδάκτυλο (επέμβαση Whipple).
2.Η παρηγορητική χειρουργική επέμβαση:
Η παρηγορητική χειρουργική επέμβαση είναι η εγχείρηση που δεν θεραπεύει τον καρκίνο αλλά διενεργείται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Γίνεται όταν ο καρκίνος είναι πολύ εκτεταμένος και δεν είναι δυνατόν να αφαιρεθεί πλήρως.
Αλλες μορφές αντιμετώπισης:
Ακτινοθεραπεία
- Πριν από τη χειρουργική επέμβαση για καρκίνους που μπορεί να αφαιρεθούν(νεοεπικουρική ακτινοθεραπεία)
- Μετά τη χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του καρκίνου(επικουρική ακτινοθεραπεία).
- Ως μέρος της κύριας θεραπείας για ορισμένους προχωρημένους καρκίνους
- Ως παρηγορητική θεραπεία
Χημειοθεραπεία
- Μετά τη χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του καρκίνου(επικουρική χημειοθεραπεία).
- Πριν από τη χειρουργική επέμβαση για καρκίνους που μπορεί να αφαιρεθούν(νεοεπικουρική χημειοθεραπεία)
- Ως μέρος της κύριας θεραπείας για ορισμένους προχωρημένους καρκίνους
- Ως παρηγορητική θεραπεία
Τοπική καταστροφή του όγκου με ραδιοσυχνότητες ή με μικροκύματα
Διαρτηριακός χημειοεμβολισμός
Ανοσοθεραπεία
Στοχευμένη θεραπεία (Αναστολείς FGFR2)
Υποτροπιάζει ο καρκίνος των χοληφόρων;
Υποτροπή του καρκίνου είναι η επανεμφάνισή του μετά από θεραπεία. Υπο αυτή την έννοια ο καρκίνος των χοληφόρων μπορεί να υποτροπιάσει και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν θα είναι αναστρέψιμος. Η υποτροπή μπορεί να είναι τοπική(στο ίδιο σημείο ή κοντά στο ίδιο σημείο που ξεκίνησε) ή απομακρυσμένη(σε άλλα μέρη του σώματος, όπως στους πνεύμονες). Η περαιτέρω θεραπεία εξαρτάται από το σημείο επανεμφάνισης του καρκίνου, το είδος της θεραπείας που χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν και τη γενική κατάσταση της υγείας του ασθενούς.
Μπορώ να μειώσω τον κίνδυνο εξέλιξης ή επανεμφάνισης του καρκίνου των χοληφόρων;
Δυστυχώς, δεν είναι σαφές τι είδους αλλαγές στην καθημερινότητα μπορούν να έχουν θετικές επιπτώσεις στην μείωση του κινδύνου ανάπτυξης ή επανεμφάνισης του καρκίνου, Ωστόσο η υιοθέτηση υγιεινών συμπεριφορών, όπως η αποφυγή του καπνίσματος, η σωστή διατροφή, η τακτική σωματική δραστηριότητα και η διατήρηση ενός υγιούς βάρους μπορεί να να έχουν γενικά θετικές επιπτώσεις στην υγεία χωρίς όμως να αποτελούν βεβαιότητα αποφυγής επανεμφάνισης του καρκίνου.
Ποια είναι τα ποσοστά επιβίωσης για το χολαγγειοκαρκίνωμα;
Η επιβίωση εξαρτάται από το στάδιο του χολαγγειοκαρκινώματος, δηλαδή εάν είναι ενδοηπατικό ή εξωηπατικό και εάν έχει εξαπλωθεί σε άλλους ιστούς. Σε γενικές γραμμές η πενταετής επιβίωση είναι φτωχή και σε πολύ επιλεγμένα περιστατικά μπορεί να κειμένεται από 10%-20%.
Διευκρίνιση: Οι παραπάνω πληροφορίες αποτελούν σύντομη ενημέρωση και δεν υποκαθιστούν τον ιατρό σας
Ο ιατρός και οι συνεργάτες αναλαμβάνουν την διερεύνηση, θεραπευτική αντιμετώπιση και παρακολούθηση των χειρουργικών παθήσεων των χοληφόρων.
ΜΑΘΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
➔
επιλέγοντας (-Click-) την ενότητα που σας ενδιαφέρει
Δρ Γεώργιος Ίμβριος MD, PhD
Γενικός Χειρουργός
Χειρουργός Ήπατος-Χοληφόρων-Παγκρέατος
Χειρουργός Μεταμοσχεύσεων
ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ ΓΕΝΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
Ήπατος ενηλίκων
Ήπατος παιδιών
Χοληφόρων
Παγκρέατος
Με νεφρική ανεπάρκεια
Με ηπατική δυσλειτουργία
Με κίρρωση ήπατος
Με μεταμόσχευση νεφρού
Με μεταμόσχευση ήπατος
Πεπτικός σωλήνας
Ενδοκρινείς
Μαστός
Κήλες
Κιρσοί
Οπισθοπεριτόναιο
Επικοινωνία:
✆ 6974911110
✉ georgeimvrios@gmail.com
Επαγγελματική δραστηριοποίηση
